FATF بهانهای برای کمکاری؛ یا سند خیانت؟
تاریخ انتشار: ۱۴ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۴۳۱۳۱
دولت سیزدهم در دومین سال سکانداری خود موفق شد طلسم ۱۶ ساله عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای را بشکند، در حالی که در دولت گذشته برخی با بهانه عدم عضویت ایران در FATF مدعی بودند ایران قادر به عضویت در سازمان شانگهای نیست.
به گزارش ایران اکونومیست، یکی از مهمترین رویدادهای ماههای اخیر عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
جمهوری اسلامی ایران در حالی روز گذشته به عضویت کامل این سازمان درآمد که از سال ۲۰۰۵ به عنوان عضو ناظر پذیرفته شده بود. طی سالهای بعد از ۲۰۰۵ موضوع پذیرش دائم ایران در سازمان همکاریهای شانگهای مطرح بوده است اما تا سال ۲۰۱۵ و بعد از امضای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) میان ایران و کشورهای ۵+۱ تحریمهای بین المللی و قطعنامههای شورای امنیت مانع پیوست ایران به این نهاد بود. اما پس از تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ در شورای امنیت سازمان ملل متحد، باز هم ایران موفق نشد به عضویت این سازمان درآید.
در همان ایام یکی از دلایل اصلی عدم موافقت عضویت ایران در سازمان شانگهای مخالفت تاجیکستان به عنوان یکی از کشورهای اصلی این سازمان بود در حالی که دستگاه دیپلماسی در تمام این سالها تمرکز خود را به تنش زدایی و ارتباط با غرب قرار داده بود و از کشورهای منطقه غافل بود. رویهای که سیاستگذاران در آن دوران برای گفتمان با کشورهای غربی در پیش گرفته بودند و بهانهتراشی آنها باعث شد که عضویت در سازمان به تاثیر بیفتد و این امر میلیاردها دلار خسارت به کشور وارد کرد.
همانطور که پیش از این گفته شد یکی از بهانههایی که برای عضویت در این سازمان مطرح میشد FATF بود. عنوان میشد که اگر کشوری در لیست خاکستری و سیاه FATF باشد، شانس ادغام در نظرام بانکی جهانی را از دست میدهد و این موضوع باعث کاهش مبادلات تجاری بین المللی در بخش خصوصی و در بخش کلان همچون فروش نفت خواهد شد و امکان تداوم تحریمهای اقتصادی از سوی دیگر کشورها و نهادهای مختلف به وجود خواهد آمد.
سفیر سابق چین روز گذشته در گفتوگو با ایران اکونومیست در خصوص دلایل عدم عضویت ایران در سازمان شانگهای گفت: مشکل اصلی ما در عدم عضویت در این سازمان طی سالهای گذشته عدم اجماع اعضای این سازمان در قبول عضویت ایران بود وبحثهای دیگر از جمله FATF و تحریم و امثال اینها مشکلی در عضویت ایران در شانگهای ایجاد نکرده بود.
به گفته محمد کشاورززاده، اجماع سازی میان اعضای سازمان همکاری شانگهای در پذیرش عضویت ایران در آن سازمان کار بزرگ، پیچیده و زمانبری بود که با اقدامات دیپلماتیک از سوی جمهوری اسلامی ایران با موفقیت انجام شد.
رئیسی و کابینه آن موفق شدند بدون FATF به عضویت سازمان همکاریهای شانگهای درآید. عضویت ایران در این سازمان موفقیت و پیروزی است که دولت سیزدهم پس از ۱۶ سال موفق به ا نجام آن شد. دولت سیزدهم دیپلماسی اقتصادی را در سیاست خارجی احیا کرد و نگاه اقتصادی در سفارتخانهها جایگزین نگاههای سابق شد و این اقدام ارزشمندی بود که دولت کنونی آن را عملیاتی کرد.
دولت رئیسی از همان روزهای نخست که سکانداری کشور را در دست گرفت تمرکز خود را بر تقویت روابط با همسایگان قرار داد و رئیس جمهوری در سخنرانی خود همواره اتکا به توان داخلی و ارتباط کشورهای همسایه را اولویت دولت بیان میکرد.
منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: برجام ، FATF ، دولت تدبیر و امید ، دولت سیزدهممنبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: برجام FATF دولت تدبیر و امید دولت سیزدهم سازمان همکاری های شانگهای عضویت ایران در سازمان دولت سیزدهم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۴۳۱۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرا موافقت نامه همکاری امنیت اطلاعات ایران و روسیه در شورای نگهبان بررسی نشد؟!
شورای نگهبان به دلیل ابهامی که در موافقت نامه امنیتی ایران و روسیه وجود دارد، با اجتناب از اظهارنظر نسبت به این لایحه، اظهارنظر در این خصوص را منوط به رفع ابهام از تبصره کرده و خواسته است بند مربوط به «ضرورت بررسی و تصویب در مجلس» در تمام مواد این موافقت نامه گنجانده شود.
به گزارش جماران، لایحه موافقتنامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت فدراسیون روسیه در ۸ تیرماه ۱۴۰۱ در مجلس شورای اسلامی اعلام وصول شد و ۱۹ آذرماه ۱۴۰۲ به تصویب رسید.
اما شورای نگهبان در جلسه ۲۷ دی ماه ۱۴۰۲ باعدم تائید آن نسبت به این لایحه اعلام نظر کرده است.
چرا موافقت نامه همکاری امنیت اطلاعات ایران و روسیه در شورای نگهبان بررسی نشد!بر اساس اعلام مرکز پژوهشهای مجلس، شورای نگهبان در اظهارنظر نسبت به لایحه موافقتنامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت فدراسیون روسیه، چنین آورده است:
«در ماده واحده، حکم به اصلاح موافقتنامه با رعایت اصول ۷۷ و ۱۲۵ قانون اساسی نسبت به سایر مواد غیرمذکور ابهام دارد؛ پس از رفع ابهام اظهارنظر خواهد شد.»
قانون اساسی در اصل ۷۷، تاکید دارد که عهدنامه ها، مقاوله نامه ها، قراردادها و موافقت نامههای بین المللی باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد. همچنین در اصل ۱۲۵ نیز آمده است که امضای عهدنامه ها، مقاوله نامهها، موافقت نامهها و قراردادهای دولت ایران با سایر دولتها و همچنین امضای پیمانهای مربوط به اتحادیههای بینالمللی پس از تصویب مجلس شورای اسلامی با رئیس جمهور یا نماینده قانونی او است.
بر این اساس، مرکز پژوهشهای مجلس در گزارش خود آورده است که: مطابق با آنچه بیان شد، شورای محترم نگهبان به دلیل ابهامی که در تبصره ماده واحده وجود دارد از اظهارنظر نسبت به لایحه اجتناب کرده و اظهارنظر در این خصوص را منوط به رفع ابهام از تبصره کرده است.
در ادامه برای روشن شدن موضوع، متن ماده واحده مصوب و تبصره ذیل آن مورد اشاره قرار میگیرد. در ماده واحده مصوب مجلس شورای اسلامی آمده است:
«ماده واحده - موافقتنامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت فدراسیون روسیه مشتمل بر یک مقدمه، نه ماده و یک ضمیمه به شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده میشود.»
تبصره - اعمال بند ۲ ماده ۵، بند۶ ماده ۶ و بند ۲ ماده ۹ این موافقتنامه، منوط به رعایت تشریفات مندرج در اصول هفتاد وهفتم ۷۷، یکصدوبیست وپنجم ۱۲۵ و یکصدوسی ونهم ۱۳۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است.
بر اساس اصل ۱۳۹ قانون اساسی، صلح دعاوی راجع به اموال عمومی و دولتی یا ارجاع آن به داوری در هر مورد موکول به تصویب هیات وزیران است و باید به اطلاع مجلس برسد. در مواردی که طرف دعوی خارجی باشد و در موارد مهم داخلی باید به تصویب مجلس نیز برسد. موارد مهم را قانون تعیین میکند.
بنابراین به نظر میرسد ابهام شورای نگهبان آن است که به چه دلیل تنها اعمال بند ۲ ماده ۵، بند ۶ ماده ۶ و بند ۲ ماده ۹ موافقتنامه منوط به رعایت اصول ۷۷ و ۱۲۵ و ۱۳۹ قانون اساسی شده است درحالی که مطابق با رویه معمول در تصویب موافقتنامههای بین المللی، تبصرهای برای رعایت اصول ۷۷ و ۱۲۵ و ۱۳۹ قانون در اجرای آن موافقتنامه بدون اشاره به ماده خاصی از موافقتنامه ذکر میشود.
به نظر میرسد با توجه به رویه معمول در تصویب موافقتنامههای بین المللی در مجلس مبنی بر درج تبصرهای ذیل ماده واحده الحاقی برای رعایت اصول ۷۷ و ۱۲۵ و ۱۳۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به صورت کلی و بدون ذکر شماره ماده خاصی از موافقتنامه و در جهت رفع ابهام شورای محترم نگهبان، تبصره ذیل ماده واحده به شرح زیر اصلاح شود:
بر اساس این گزارش، شورای نگهبان به دلیل ابهامی که در تبصره ماده واحده وجود دارد از اظهارنظر نسبت به لایحه اجتناب کرده و اظهارنظر در این خصوص را منوط به رفع ابهام از تبصره کرده است.
به نظر میآید با توجه به رویه معمول در تصویب موافقتنامههای بین المللی در مجلس شورای اسلامی مبنی بر درج تبصرهای ذیل ماده واحده الحاقی برای رعایت اصول ۷۷ و ۱۲۵ و ۱۳۹ قانون اساسی به صورت کلی و بدون ذکر شماره ماده خاصی از موافقتنامه و در جهت رفع ابهام شورای محترم نگهبان، تبصره ذیل ماده واحده به شرح زیر اصلاح شود:
«تبصره - در اجرای این موافقتنامه، رعایت اصول ۷۷.۱۲۵ و ۱۳۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران الزامی است.»
شورای نگهبان خواهان تغییر کدام بندهای موافقت نامه است؟به گزارش جماران در بند ۲ ماده ماده ۵ ذیل بررسی اشکال و سازوکارهای اصلی همکاری آمده است نهادهای ذی صلاح دولتهای طرفهای میتوانند موافقت نامههای بین نهادی ذیربط را با هدف ایجاد چارچوب حقوقی و سازمانی برای همکاری در حوزههای خاص همکاری در این موافقت نامه منعقد کنند.
همچنین در بند ۶ ماده ۶ که به موضوع حفاظت از اطلاعات پرداخته، آمده است: انتقال و حفاظت از اطلاعات طبقهبندی شده، تابع موافقت نامه میان دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت فدراسیون روسیه در مورد حفاظت متقابل از اطلاعات طبقه بدی شده ۱۸ بهمن ۱۳۸۶.۶ فوریه ۲۰۰۸، خواهد بود.
در بند ۲ ماده ۹ نیز آمده است که طرفها میتوانند اصلاحاتی را بر اساس توافق نامه متقابل طرفها و در قابل یک پروتکل مجزا در این موافقت نامه اعمال کنند.
تاکید مرکز پژوهشها بر ضرورت انجام اصلاحات در بندهای این توافقنامه و مذاکره مجدد
به گزارش جماران، مرکز پژوهشهای مجلس پیش از این با تاکید بر اینکه این توافقنامه ابهامهایی دارد، اعلام کرده بود: با توجه به تأکید دشمنان بر فناوریهای نوین و ابزارهای نامتقارن، به خصوص در حوزه امنیت اطلاعات، لایحه «موافقتنامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت فدراسیون روسیه» برای طی فرایند قانونی به مجلس تقدیم شده است.
مرکز پژوهشهای مجلس در بخشی از این بررسی آورد: بندی از این موافقنامه که به «مشارکت در مذاکرات چندجانبه درخصوص اقدامات اعتمادساز مربوط به امنیت بین المللی اطلاعات» اشاره دارد، اولا واژه مشارکت ابهام دارد و مشخص نیست منظور از آن دقیقا چه اقدامی است. ثانیا هیچ قید و محدودیتی در رابطه با بازیگران یا سازوکار انجام مذاکرات چندجانبه بیان نشده است که این امر ممکن است برای کشور چالشزا باشد.
شق ۱۳ بند «۱» ماده ۳ نیز به همکاری «بخشهای خصوصی در حوزه امنیت اطلاعات» بدون بیان هیچ محدودیت و سازوکاری اشاره دارد. تحقق این امر میتواند چالشهایی جدی برای کشور ایجاد کند.
مرکز پژوهشهای مجلس ضمن بیان ایرادات متعدد به این توافقنامه که عموما مرتبط با ابهام در واژگان وعدم رعایت دقت در آنها بوده؛ در نهایت توصیه کرده است: در جهت تحقق منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، در صورتی که مذاکره مجددی برای اصلاح موافقتنامه حاضر صورت گیرد، مادهای با عنوان «شرایط امتناع از اجرای درخواست» با این مضمون به موافقتنامه اضافه شود: «هریک از طرفها حق امتناع از اجرای درخواست طرف دیگر را در صورت به مخاطره افتادن امنیت عمومی، منافع ملی، حاکمیت یا امنیت ملی کشور و یا در تضاد بودن اجرای درخواست با قوانین ملی کشور مورد درخواست، دارا است.
همچنین در صورتعدم انجام مذاکره مجدد، تبصره ذیل به ماده واحده الحاقی افزوده شود: « جمهوری اسلامی ایران حق امتناع از اجرای درخواست طرف دیگر را در صورت به مخاطره افتادن امنیت عمومی، منافع ملی، حاکمیت یا امنیت ملی کشور و یا در تضاد بودن اجرای درخواست با قوانین ملی کشور، دارا است.